niedziela, 7 maja 2017

Produkcja olejków eterycznych w skali przemysłowej

Jak łatwo zauważyć, dużo uwagi poświęcam olejkom eterycznym. Dlaczego? Ponieważ są nieocenionym bogactwem naturalnym o przeróżnych właściwościach i zastosowaniach, a przede wszystkim (w większości) ładnie pachną.

O otrzymywaniu olejków eterycznych pisałam już w innym poście (Kliknij by przeczytać). Wspominałam, że otrzymuje się je głównie przez destylację z parą wodną. Tamte wcześniej omawiane metody można zastosować w laboratorium, jednak w skali przemysłowej stosuje się dwie techniki. Hydrodestylację (HD, Hydrodestilation) oraz Destylację Parą Wodną (SD, Steam destilation). Wiem, że a druga nazwa może być mylona, jednakże nie ma innego przetłumaczenia tej techniki z języka angielskiego na polski. Obie metody są odmianami destylacji z parą wodną. W pierwszym przypadku, zalany wodą surowiec podgrzewa się do wrzenia. W drugim przypadku, suchy surowiec poddaje się działaniu gorącej pary wodnej.


Schemat produkcji olejku eterycznego



W przypadku HD, reaktor jest zaopatrzony w zewnętrzny płaszcz grzejny, ogrzewający zawartość. Wewnątrz aparatu znajduje się specjalny ruszt, na którym znajduje się surowiec. Surowiec musi być zalany odpowiednią ilością wody, doprowadzaną z zewnątrz. W przypadku SD, zewnętrzny płaszcz niekoniecznie jest potrzebny, a parę doprowadza się poniżej poziomu surowca, by unosząc się mogła "porwać" ze sobą związki olejku eterycznego. Pary olejku i pary wodnej przechodzą przez instalację, trafiając do chłodnicy lub wymiennika ciepła, w którym następuje skroplenie par. Woda z ciekłym olejkiem eterycznym spływa do separatora. Z separatora jest odbierany olejek (z górnej części, jeśli olejek ma gęstość mniejszą od wody lub z dolnej części, jeśli olejek ma gęstość większą od wody, np. olejek goździkowy), a woda jest zawracana do reaktora.


Aparatura do otrzymywania olejku eterycznego



Proces otrzymywania olejków eterycznych prowadzi do wytworzenia produktów ubocznych, jakimi są hydrolaty. Popularność hydrolatów ostatnio stopniowo wzrasta. Są to tzw. pachnące wody, np. woda różana. W trakcie destylacji, hydrofilowe związki olejków eterycznych, np. estry, przechodzą do fazy wodnej. Kiedy uzyskany jest zadowalający poziom wydajności produkcji olejku eterycznego, proces zostaje przerwany, surowiec wymienia się na świeży, a z dolnej części reaktora odbiera się hydrolat. Hydrolaty zostają doceniane ze względu na ich właściwości kosmetyczne. Mogą pełnić rolę, np. toników do skóry, ale trzeba pamiętać, że produkt w takiej formie ma niesłychanie niską odporność mikrobiologiczną i wymaga konserwacji.


Uproszczony schemat ideowy
przemysłowego otrzymywania olejku eterycznego